در یک دسته بندی کلی مالیات به دو دسته مستقیم و غیرمستقیم تقسیم میشود:
مالیات مستقیم: مالیات‌های که مستقیماً از دارایی و درآمد اشخاص (حقیقی یا حقوقی) حاصل میشود؛ نظیر مالیات بر درآمد حقوق و مالیات بر دارایی.
مالیات غیرمستقیم: مالیاتی که به قیمت کالا و خدمات تعلق می‌گیرد و به مصرف کننده منتقل میشود. نظیر مالیات بر ارزش افزوه و مالیات واردات
فعالیت های رابین محاسب مانا : انجام خدمات مالیاتی
طبق ماده 86 قانون مالیات های مستقیم (ق.م.م) و تبصره این ماده، مالیات بر حقوق جز مالیات‌های تکلیفی محسوب میشود. مالیات تکلیفی بدین معناست که شناسایی مبلغ و پرداخت مالیات حقوق پرسنل به عهده پرداخت‌کننده حقوق (کارفرما) است و پرسنل در قبال مالیات بر درآمد حقوق وظیفه‌ای ندارند. شرکت‌ها می‌توانند به کمک نرم افزار حقوق و دستمزد، به راحتی محاسبه مالیات حقوق را انجام دهند.
مالیات حقوق، جزئی از بخش‌های مالیات بردرآمد است. مالیات بر حقوق در ردیف قانون مالیات های مستقیم قرار داشته و با نسبت خاصی از درآمد شخصی تعیین میشود. طبق ماده یک قانون مالیات‌های مستقیم، تمام افراد حقیقی و حقوقی که در داخل کشور با فعالیت اقتصادی، خدماتی و غیره درآمد کسب می‌کنند، مشمول پرداخت مالیات هستند. مالیات بر حقوق از نظر حجم، ثبات، کارایی و سهولتی که در وصول دارد از اهمیت بسزایی برخوردار است.
مالیات حقوق مربوط به اشخاص حقیقی است.
نرخ مالیات حقوق 1402 چقدر است؟
بخش زیادی از درآمد دولت در سال جاری را مالیات تشکیل می‌دهد. در این قسمت از مقاله بر اساس آخرین قوانین، خبرها و آپدیت‌ها نرخ و محاسبه مالیات حقوق سال 1402 را بررسی می‌کنیم. به عنوان مثال، اگر مجموع پرداختی مشمول مالیات یک کارگر 15 میلیون تومان شد، در ابتدا آستانه معافیت 10 میلیون تومان از آن کسر میشود، باقی مانده آن در نرخ مصوب ضرب شده و میزان مالیات پرداختی او مشخص میشود. این مبلغ نیز قبل از اینکه حقوق کارگر به حساب او واریز شود، از آن کسر میشود.
جدول مالیات حقوق ماهیانه 1402
مثال‌هایی برای تعیین مالیات حقوق سال ۱۴۰۲
مثال ۱: اگر فردی ۱۸ میلیون تومان درآمد داشته باشد محاسبه مالیاتش به صورت زیر است:
تا حقوق ۱۰ میلیون معاف از مالیات می باشد پس از آن کم می‌کنیم.
۸ میلیون باقی می ماند که ۴ میلیون آن را ضربدر ۱۰ می‌کنیم (مالیات ۱۰ درصد درآمد ۱۴ میلیونی) و ۴ میلیون دیگر را ضربدر ۱۵ (مالیات ۱۵ درصدی درآمد ۱۸ میلیونی) :
۴/۰۰۰/۰۰۰ × ۱۰٪ = ۴۰۰/۰۰۰
۴/۰۰۰/۰۰۰ × ۱۵٪ = ۶۰۰/۰۰۰
۴۰۰/۰۰۰ + ۶۰۰/۰۰۰ = ۱/۰۰۰/۰۰۰
بنابراین مالیات برای شخصی با حقوق ۱۸ میلیون تومانی برابر با ۱ میلیون تومان خواهد بود.
مثال 2: حالا اگر مبلغ حقوق مشمول مالیات شخص ۲۷۵.۰۰۰.۰۰۰ ريال باشد، مالیات شخص بصورت زیر محاسبه خواهد شد:
تا مبلغ ۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ريال ماهانه معاف از مالیات است.
از مبلغ ۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ريال تا مبلغ ۱۴۰.۰۰۰.۰۰۰ ريال، بمیزان ۴۰.۰۰۰.۰۰۰ ريال در نرخ ۱۰% ضرب میشود.
از مبلغ ۱۴۰.۰۰۰.۰۰۰ ريال تا مبلغ ۲۳۰.۰۰۰.۰۰۰ ريال، بمیزان ۹۰.۰۰۰.۰۰۰ ريال در نرخ ۱۵% ضرب میشود.
از مبلغ ۲۳۰.۰۰۰.۰۰۰ ريال تا مبلغ ۲۷۵.۰۰۰.۰۰۰ ريال، بمیزان ۴۵.۰۰۰.۰۰۰ ريال در نرخ ۲۰% ضرب میشود.
فرایند محاسبه مالیات بر حقوق کارگران چگونه است؟
مالیات و نرخ آن هر ساله یک مسئله مهم برای تما‌می مشمولان است و در واقع همه مودیان در ابتدای سال منتظر اعلام بخشنامه مراجع قانونی در خصوص میزان معافیت مالیاتی و چگونگی محاسبه آن هستند. اما در میان همه مودیان و مشمولان، مالیات کارگران و افرادی که در کارخانه‌های تولیدی یا خدماتی کار می‌کنند به دلیل اینکه سطح درآمد پایین تری دارند از اهمیت خاصی برخوردار بوده و همیشه مورد توجه رسانه‌‌ها قرار گرفته است.
اینکه نمایندگان کارگران چقدر می‌توانند حقوق کارگران را رعایت کنند و چقدر شرایط اقتصادی و تورم موثر است همه بستگی به کمیسیون تعیین کننده مالیات‌ها دارد و در نهایت خروجی این کمیسیون الزامات قانونی را به همراه دارد؛ و کارفرمایان موظف می‌شوند قبل از پرداخت حقوق کارگران خود مالیات تکلیفی آن را کسر کرده و باقی مانده حقوق را به حساب آن‌ها واریز نمایند.
تفاوتی بین مالیات حقوق کارگران و کارمندان از نظر کسر مالیات وجود ندارد. در پایان هر سال نرخ مالیات بر درآمد برای همه کارگران و کارمندها به صورت یکسان تعیین میشود. نکته‌ای که مهم است به آن توجه کنیم این است که نرخ مالیات با توجه به میزان درآمدی که کارمند یا کارگر دارد تعیین میشود. برای تعیین نرخ مالیات بر درآمد برای هر سال، در ابتدا مقدار حقوقی که معاف از مالیات است مشخص میشود. برای مثال حداکثر حقوق معاف از مالیات برای سال 1402 برابر با ده میلیون تومان تعیین شده است.
موارد معاف از مالیات حقوق در سال ۱۴۰۲
- عیدی و پاداش به میزان یک دوازدهم معافیت موضوع ماده ۸۴ قانون مالیات مستقیم معادل ۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال با توجه به ماده ۹۱ قانون مالیات مستقیم
- مزایای غیر نقدی به میزان دو دوازدهم معافیت موضوع ماده ۸۴ قانون مالیات مستقیم معادل ۲۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال با توجه به ماده ۹۱ قانون مالیات مستقیم
- حق ماموریت با توجه به ماده ۹۱ قانون مالیات مستقیم
- معافیت پنجاه درصدی مالیات در مناطق کمتر توسعه یافته با توجه به ماده ۹۲ قانون مالیات مستقیم
- افراد آزاده و جانباز و فرزندان شهدا با توجه به ماده ۵۶ قانون جامع حمایت از ایثارگران
- معافیت پنجاه درصدی مالیات برای یکی از والدین دارای فرزند معلول شدید با توجه به ماده ۲۵ حمایت از حقوق معلولان
- نیروهای مسلح با توجه به ماده ۹۱ قانون مالیات مستقیم
- معافیت موضوع ماده ۸۴ قانون مالیات های مستقیم که در سال ۱۴۰۲ معادل ۱.۲۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال سالانه و ۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال ماهانه
- حق بیمه های پرداختی بابت درمان موضوع ماده ۱۳۷ قانون مالیات های مستقیم
- حق مسکن با توجه به اظهار نظر شماره ۸۷۵۵/۲۳۲/ص مورخ ۲۹ /۰۴/۱۴۰۱ معاونت حقوقی و فنی مالیاتی