بررسی قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده (بخش دوم)

در بخش اول قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده در مورد اینکه مالیات چیست و نحوه محاسبه مالیات مودیان مختلف به چه صورت است ، همچنین تغییرات مهم قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده، نحوه پرداخت مالیات برای مودیان گوناگون، محاسبه مالیات بر ارزش افزوده و این مسائل صحبت شد. در ادامه در مورد احکام افراد متخلف، انواع معافیت ها، استرداد مالیات، مودیان معاف و … صحبت خواهد شد.

خدمات رابین محاسب مانا :  انجام خدمات مالیاتی

تاثیر انواع اعتبار مالیاتی

می توان اعتبار مالیاتی را امتیازی تعریف کرد که با استفاده از پرداخت عوارض و مالیات برای خدمات و یا کالای فروخته شده به دست می آید و این امتیاز در نهایت موجب کم شدن میزان مالیات بر ارزش افزوده وی می شود.

چه کالا و خدماتی شامل معافیت مالیاتی می شوند؟

همانطور که قانون مالیات بر تمامی کسب و کارها نظارت داشته و به صورت دقیق سعی در برآورد مالیات مودیان گوناگون دارد، برخی از کسب و کارها و خدمات نیز از پرداخت مالیات معاف هستند. در ادامه لیست این مشاغل و خدمات را معرفی خواهیم کرد:

خدمات رابین محاسب مانا : انجام خدمات حسابرسی

1. محصولات کشاورزی فرآوری نشده شامل محصولات خام زراعی و باغی، گیاهان دارویی، گلخانه ای و … مانند : چوب خام، سبزیجات، صیفی جات، گل و گیاه و انواع قارچ. (این نکته را بدانید فعالیت های مربوط به بسته بندی، انبارداری، نگهداری محصول (سردخانه)، بوجاری بذر، پوست گیری و شالی کوبی، شستشو، تمیزکاری، خشک کردن، تفکیک و … جزو خدمات و محصولات کشاورزی محسوب نمی شود.)
2. دام زنده و خوراک آن
3. بذر، نشا، نهال، سم و کود
4. آب مصرفی در صنایع کشاورزی
5. لبنیات شامل شیر و پنیر و ماست
6. تخم ماکیان بدون نطفه
7. تخم مرغ نطفه دار برای تبدیل به جوجه یک روزه
8. آرد و نان
9. انواع گوشت و فرآورده های گوشتی
10. برنج، حبوباتف سویا و پروتئین سویا
11. انواع روغن خوراکی
12. شیر خشک کودکان
13. خمیر کاغذ، کاغذ باطله، دفتر، کاغذ چاپ
14. نسخه کاغذی و الکترونیکی کتاب، روزنامه و مجله
15. کالاهای وارده همراه مسافر تا میزان معافیت مقرر اداره گمرک که استفاده شخصی دارند
16. انواع شمش طلا و حواله های کاغذی یا الکترونیکی دارای پشتوانه 100% طلا
17. دارایی های غیر منقول
18. فرش دستباف و مواد اولیه آنها
19. صنایع دستی تولید داخل
20. انواع دارو و واکسن (انسانی و دامی)، لوازم مصرفی درمانی و لوازم توانبخشی
21. تجهیزات و اقلام نظامی و دفاعی (به شرط تایید توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح)
22. واردات کالاهای اهدایی به صورت بلاعوض به هلال احمر، سازمان اورژانس، بهزیستی، آستان های مقدس، کمیته امداد در صورت تایید توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی و حوزه های علمیه
23. خدمات درمانی، تشخیص و پیشگیری، خدمات توانبخشی و حمایتی و خدمات آرامستان ها
24. خدمات درمانی و پیشگیری دامی و گیاهی، فعالیت های مربوط به ماشینی کردن آب  کشاورزی، کشت بافت و تولید اندام های تکثیری گیاهان
25. ارائه خدماتی که مابه ازای آن به صورت حقوق و دستمزد پرداخت می شود.
26. عملیات و خدمات بانکی شامل دریافت سپرده، اعطای تسهیلات و ایجاد اعتبار، ارائه ضمانت نامه و انتقال وجه
27. خدمات اعتباری قرض الحسنه صندوق های قرض الحسنه که دارای مجوز فعالیت از بانک مرکزی هستند.
28. خدمات بیمه های زندگیف بیمه محصولات کشاورزی، بیمه تامین اجتماعی و درمان تکمیلی
29. خدمات بازار سرمایه شامل خدمات معامله و تسویه اوراق بهادار و کالا در بورس
30. خدمات انتشار و نقل و انتقال سهام، حق تقدم، سهم الشرکه و سایر اوراق بهادار
31. منحصرا سود تسهیلات اعطایی شرکت های واسپاری (لیزینگ) دارای مجوز فعالیت از بانک مرکزی به مشتریان
32. خدمات حمل و نقل (بار و مسافر) به صورت درون و برون شهری و بین المللی جاده ای، ریلی و دریایی
33. خدمات آموزشی، پژوهشی و ورزشی دارای مجوز از مراجع ذی صلاح
34. خدمات اقامتی هتل های سه ستاره و پایین تر، مهمانپذیرها و سایر مراکز اقامتی دارای مجوز
35. خدمات فنی، بازسازی، تعمیر و نگهداری کالاهایی که به دستگاه های نظامی، انتظامی و امنیتی ارائه می شود.
36. اصل طلا، جواهر و پلاتین به کار رفته در مصنوعات ساخته شده از فلزات مزبور، برابر بر بند ب ماده 26

تبصره 1- واردات کالا مربوط به بندهای 1، 3 ، 5 الی 12 مشمول معافیت مالیاتی نیست و با نرخ مالیات استاندارد 9% محاسبه می شود. همچنین در مورد بند 20 نیز در صورتی که کالا مشابه داخلی نداشته باشد مشمول معافیت مالیاتی و هنگامی که تولید داخل در مقایسه با میزان مصرف کمتر باشد برای واردات شامل 3% مالیات خواهد شد.

مقالات مرتبط : معافیت مالیاتی 1402 شامل چه شرکت هایی می شود؟

تبصره 2- تولید کنندگان و عرضه کنندگانی که محصول یا خدمتی معاف از پرداخت مالیات داشته باشند، باید برچسب معافیت از مالیات را بر روی محصولشان درج کنند. همچنین سازمان نیز مکلف است موارد معافیت مالیاتی را از روش های مختلفی به اطلاع مودیان برساند.

تبصره 3- اعمال معافیت های مالیاتی برای مواد خوراکی منوط به داشتن گواهی سلامت محصول از سازمان ملی استاندارد و سازمان غذا و دارو است.

نکته: در صورتی که ارائه دهندگان کالا و خدماتی که شامل معافیت مالیاتی می شوند، نسبت به دریافت مالیات برای کالا و خدمت خود اقدام کنند و این مورد از روش های مختلف ثابت شود؛ مودی مشمول جریمه دوبرابری مالیات و عوارض دریافتی می شود و قابلیت بخشودگی را هم ندارد.

تکلیف فعالان اقتصادی معاف

عرضه کنندگان کالاها و خدمات که به موجب این قانون و سایر قوانین از مالیات و عوارض معاف می باشند و همچنین فعالان اقتصادی مستقر در مناطق آزاد تجاری – صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی که حجم معاملات سالانه آنها از مبلغی که به پیشنهاد سازمان به تایید هیأت وزیران می رسد، بیشتر باشد، مکلف به عضویت و ثبت معاملات در سامانه مؤدیان هستند. این حکم شامل کلیه مناطق کشور از جمله مناطق آزاد تجاری – صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی می شود.

متخلفان از حکم این ماده علاوه بر جریمه موضوع بند ب ماده ( ۲۲ ) قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مؤدیان، مشمول جریمه ای معادل نه درصد (% ۹) ارزش معاملات ثبت نشده در سامانه مذکور می شوند. آیین نامه اجرائی این ماده در خصوص مناطق آزاد تجاری – صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی ظرف سه ماه پس از ابلاغ این قانون به پیشنهاد سازمان و دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری – صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی تهیه می شود و به تصویب هیأت وزیران می رسد.

مقالات مرتبط : محاسبه مالیات شرکت های مسئولیت محدود

استرداد با وجود معافیت پرداخت مالیات شامل چه خدماتی می شود؟

موارد زیر از پرداخت مالیات و عوارض معاف هستند و مالیات و عوارض خرید نهاده های آنها مسترد می شود:
الف – صادرات کالاها به خارج از کشور از طریق مبادی خروجی رسمی با ارائه پروانه سبز گمرکی صادره توسط گمرک یا برگ خروجی (در مورد صادرات کالا) و صادرات خدمات با ارائه قرارداد مربوط و گواهی انجام کار که به تأیید نزدیکترین نمایندگی رسمی جمهوری اسلامی ایران در کشور مقصد رسیده باشد یا گواهی ارزآوری با تأیید بانک مرکزی یا سایر اسناد و مدارک مثبته.
صادرات کالاها و خدمات از قلمرو گمرکی سرزمین اصلی، به مناطق آزاد تجاری – صنعتی خارج از نقاط جمعیتی که دارای تراز تجاری مثبت باشند، در صورتی که محصور بودن آنها به صورت سالانه به تأیید گمرک ایران برسد، مشمول این بند خواهد بود.

مقالات مرتبط : تفاوت مالیات بر ارزش افزوده و مالیات عملکرد

تبصره ۱- فروش کلیه فرآورده های تولیدی شرکتهای پالایش به صورت ارزی (فروش سوختهای هوایی به شرکت های هواپیمایی خارجی در فرودگاههای داخلی)، مرزی (فروش سوخت در جایگاههای مستقر در نواحی مرزی کشور) و همچنین فروش سوخت دارای پروانه صادراتی گمرک جمهوری اسلامی ایران به کشتی ها(بنکرینگ) صادرات محسوب می شود.
تبصره ۲- استرداد مالیات و عوارض خرید برای صادرات مواد خام و مواد اولیه تولید که در فهرست مربوط به ماده (۱۴۱) قانون مالیات های مستقیم ذکر شده اند، ممنوع است.
تبصره ۳- خدماتی که توسط اشخاص مقیم ایران (اشخاص حقیقی یا حقوقی ایرانی ویا شعب شرکتهای خارجی مقیم ایران) ارائه می شود و محل مصرف خدمات و یا مقصد خدمات داخل باشد یا خارج از کشور، در صورتی که مستقیم یا غیرمستقیم ارز حاصل و وارد کشور بشود صادرات محسوب می گردد.